Planując nawożenie pod zboża i inne rośliny zawsze powinniśmy pamiętać i mieć na uwadze prawo Liebiga, któro mówi że, wielkość plonu uzyskanego z danego pola zależy od tego składnika pokarmowego niezbędnego dla rośliny który jest w minimum w najmniejszej ilości.
Mając to na uwadze roślinie dostarczamy do gleby, przez nasiona i liście kompleksowe zapotrzebowanie.
Dawki wapna i magnezu nie powinny być stosowane metodą na oko. Za najlepszą metodę uznaje się tą która umożliwi doprowadzenie pH gleby do dolnej granicy jego optymalnego przedziału (tabela 1). Wielkość dawki wapna zależy od odczynu, oraz kategorii agronomicznej gleby (tabela2).
Przedziały potrzeb wapnowania wg. JUNG- PIB . Tabela 1.
Kategoria
gleby
|
Wielkość pH dla przedziału potrzeb wapnowania.
|
konieczne
|
potrzebne
|
wskazane
|
ograniczone
|
zbędne
|
Bardzo lekkie
|
do 4,0
|
4,1-5,5
|
4,6-5,0
|
5,1-5,5
|
od 5,6
|
Lekkie
|
do 4,5
|
4,6-5,0
|
5,1-5,5
|
5,6-6,0
|
od 6,1
|
średnie
|
do 5,0
|
5,1-5,5
|
5,6-6,0
|
6,1-6,5
|
od 6,6
|
Ciężkie
|
do 5,5
|
5,6-6,0
|
6,1-6,5
|
6,6-7,0
|
od 7,1
|
Dawki wapna na gruntach ornych w tonach/na ha CaO wg. JUNG- PIB. Tabela 2.
Kategoria agronomiczna gleby
|
Odczyn gleby (pH)
|
bardzo kwaśny
|
kwaśny
|
lekko kwaśny
|
< 4,1
|
4,1-4,5
|
4,6-5,0
|
4,6-5,0
|
5,1-5,5
|
od 5,6
|
Bardzo lekka
|
3,5
|
3,0
|
2,0
|
-
|
-
|
-
|
Lekka
|
3,5
|
3,0
|
2,0
|
1,0
|
-
|
-
|
Średnia
|
5,5
|
5,0
|
4,0
|
2,5
|
1,0
|
-
|
Ciężka
|
6,0
|
6,0
|
4,5
|
3,0
|
2,0
|
1,5
|
Wapno nawozowe zwykłe lub magnezowe w razie potrzeby wysiewa się bezpośrednio na zboża. Taki zabieg też jest bardzo skuteczny. Na gleby bardzo lekkie i lekkie (kwaśne) należy stosować wapno tylko węglanowe, które w glebie wolniej działa i podzielić dawkę na dwa etapy. 2/3 dawki dać w pierwszym etapie, po roku zbadać odczyn i jeżeli wyniki będą niezadawalające dać drugą część dawki. Na glebach o intensywnej uprawie zbóż i o regulowanym odczynie zaleca się stosowanie niedużych dawek wapna ok. 0,5 tony CaO /ha najlepiej w formie tlenowej. Ta ilość niezbędna jest do zobojętniania kwaśnych jonów H?, które tworzą w wyniku stosowania wysokich dawek nawozów azotowych, oddychania korzeni i rozkładu materii organicznej. Wraz z nawożeniem wapniowym możemy uzupełniać magnez. Nawozy wapniowo-magnezowe są głównym najtańszym źródłem uzupełniania tego składnika. W Polsce na niedobór magnezu cierpi 50% gleb. Przy czym magnezem nie nawozimy nigdy na zapas, gdyż jest to pierwiastek bardzo ruchliwy w glebie.
Ocena zawartości magnezu w glebie wg. JUNG- PIB. Tabela 3.
Kategoria gleby
|
Klasa zawartości magnezu (w mg/100g gleby)
|
bardzo niska
|
niska
|
średnia
|
wysoka
|
bardzo wysoka
|
Bardzo lekka
|
do 1,0
|
1,1-2,0
|
2,1-4,0
|
4,1-6,0
|
od 6,1
|
Lekka
|
do 2,0
|
2,1-3,0
|
3,1-5,0
|
5,1-7,0
|
od 7,1
|
Średnia
|
do 3,0
|
3,1-5,0
|
5,1-7,0
|
7,1-9,0
|
od 9,1
|
Ciężka
|
do 4,0
|
4,1-6,0
|
6,1-10,0
|
10,1-14,0
|
od 14,1
|
Dawki nawozów wapniowo-magnezowych w tonach/ha CaO + MgO? wg. JUNG- PIB. Tabela 4.
Kategoria agronomiczna gleby
|
Zawartość magnezu w glebie.
|
bardzo niska
|
niska
|
podział potrzeb wapnowania
|
konieczne
|
potrzebne
|
konieczne
|
potrzebne
|
Bardzo lekka
|
1,5
|
1,0
|
1,0
|
0,7
|
Lekka
|
1,7
|
1,2
|
1,2
|
0,8
|
Średnia
|
2,2
|
1,5
|
1,5
|
1,0
|
Ciężka
|
3,0
|
1,5
|
2,0
|
1,0
|
?- zachowanie proporcji Ca do Mg jak 2-3 do 1.
Nawożenie magnezowo-wapniowe wymaga indywidualnego podejścia. Na przykład na glebach potrzeba wapnowania jest ?wskazana? lub ?ograniczona?- zaś zasobność w magnez jest bardzo niska zaleca się stosowanie nawozów bezwapniowych, a zawierających potas, siarkę, np. kizeryt- 25% magnezu i 20% siarki. Siarka i magnez bardzo korzystnie wpływa na przezimowanie ozimin i plonowanie. |